- عکس پس زمینه از: ایمانعلی ایمانی
محوطه باستانی شهریری (با تلفظ شَهَریِری یا shaharyeri) در ۳۷ کیلومتری شرق مشگین شهر و در ۲ کیلومتری شمال روستای پیرازمیان، نزدیک به رودخانه قره سو واقع شده است. فاصله روستای پیرزمیان از جاده اصلی مشگین شهر به اردبیل نیز ۲ کیلومتر می باشد.
Ancient Site of Shahar Yeri, which dates back to 8 thousand years BC, includes hundreds of stones made by hand in shape of human form consisting of face without mouth, hands and sword. The area is 37 KMs from Meshgin Shahr in Pirazmian Village and close to QaraSu river.
این محوطه شامل ۲۸۰ سنگافراشته باستانی دست ساز می باشد که دیرینگی آنها بیش از ۸ هزار سال پیش از میلاد برآورد میشود. قدمت آثار این محوطه به دوره اواخر مفرغ، دوره نوسنگی و مس سنگی و نیز اوایل دوره آهن مربوط است. ارتفاع این سنگافراشته ها بین ۷۰ تا ۳۶۰ سانتیمتری بوده و اکثراً منقوش به اشکال انسان می باشند. طرح انسانهای حک شده بر روی سنگها به شکل افرادی دست به سینه با خنجر به کمر بسته و معمولاً بدون دهان هستند و تنها یک مجسمه حکاکی شده زن یافت شده که دارای دهان میباشد. تاکنون فقط هشت قطعه از این نوع سنگافراشته ها در نقاط دیگر یافت شده اند هفت قطعه در منطقه حکاری کردستان ترکیه و یک قطعه هم در قپوزستان آذربایجان.
چارلز برنی، باستان شناس معروف، دوره این منطقه را همزمان با هخامنشیان ولی خارج از محدوده دولت آنها میداند. اینگراهام و سامرز آنرا به پیش از هزاره اول تعلق دانستهاند. با توجه به نبود سفال در کنار سنگافراشته، نمیتوان نظر دقیقی در مورد زمان آنها داد ولی آنها میانه هزاره دوم تا میانه هزاره اول را بهترین دوره برای سنگافراشته دانستهاند. طی کاوشهای که توسط هیئت دکتر نوبری در آذر ۱۳۸۲ در این محل صورت گرفت، اشیای با ارزشی از داخل گورهای این محوطه کشف گردیده شد. معماری قبور محوطه، مربوط به عصر آهن ۲ است. در غرب محل تجمع سنگها، غاری قرار دارد که ساکنان محلی آنرا قاراکوهیل نام نهادهاند، روبروی آن چند تخته سنگ بر روی هم گذاشته شدهاست. نشانه هایی از دود و خاکستر در این غار و روی برخی از سنگ افراشته ها دیده می شود.
محوطه شهریری از سه قسمت اصلی معبد، قوشاتپه و قله تشکیل شدهاست. متاسفانه در گذر زمان و بنا به بی توجهی، سنگافراشته های این محل با فرسایش و تخریب زیادی روبهرو شده و در فروردین ۱۳۹۰ گردباد باعث ویرانی بخشی از این محوطه شده است. این محوطه باستانی در سال ۱۳۸۱ از سوی میراث فرهنگی استان با شماره ۶۱۶۲ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید. از زمان پیدا شدن این محوطه تاکنون، هشتاد درصد آثار آن از میان رفتهاست.
جزئیات بخشهای مختلف محوطه باستانی شهریری بدین صورت می باشد:
ـ قلعه با منطقه وسيع مسكوني مصطبه اي شكل با معماري سنگي، شامل ديوار طويل دفاعي (نوع خشكه چين و صخره طبيعي چسبيده به رودخانه قره سو)، عصر آهن
ـ معبد يا محلي در ارتباط با برگزاري آيين هاي مذهبي به نام مكتب اوشاقلاري (سنگ افراشته)، عصر آهن ۱ و ۲
ـ گورهاي باستاني از نوع كلان سنگي (مگالتيك)، عصرآهن
ـ محوطه قوشاتپه، گذر نوسنگي به كالكولتيك (مس و سنگ)
ـ غارباستاني و دروازه قسمت غربي معبد
ـ محوطه قارا كهيل قاباغي، دوره برنز (هزاره سوم و چهارم قبل از ميلاد)
محوطه باستانی شهریری، هم اینک تحت نظارت و مراقبت کامل اداره میراث فرهنگی شهرستان مشگین شهر بوده و قابل بازدید برای عموم می باشد.
تصویر ۳۶۰ درجه:
عکاسی و تولید توسط: مهدی صادقی راد | توجه: لود عکس ممکن است کمی زمان ببرد، لطفا منتظر بمانید
تصاویر:
آدرس:
استان اردبیل ـ مشگین شهر ـ ۲ کیلومتری روستای پیرزمیان (فاصله محوطه از مشگین شهر ۳۷ کیلومتر، از اردبیل ۶۵ کیلومتر)
موقعیت محوطه شهریری بر روی نقشه گوگل:
[باتوجه به تحریم دامنه های ایرانی توسط گوگل، نقشه های درون سایتی با خطا مواجه می شوند لذا با کلیک روی لینک زیر می توانید مستقیما به مسیر مورد نظر بروید]
